کنترل بیولوژیک : معرفی کنه ی شکارگر Typhlodromus bagdasarjani

کنــه­ي شــکارگر (Typhlodromus bagdasarjani (Arutunjian & Wainstein از خــــــــانواده­ ي Phytoseiidae و زیرخانواده­ي Typhlodrominae، بـه عنـوان یـک شکارگر عمومی در سطح وسیعی از کشور به ویـژه روي درختان میوه فعالیت دارد. این کنـه از کـــارایی مطلـــوبی در کنتـــرل کنـــه­ي تـــارتن برخـوردار Tetranychus urticae Koch دولکه­ اي است . کنه­هاي شکارگر خانواده فیتوزئیده از مهم­ترین دشمنان کنه ­هاي تارتن می­باشند. این کنه ­هاي شکارگر علاوه بر کنه ­هاي گیاهی از حشرات ریز مانند سفید بالک­ها، تریپس ­ها و شپشک ­ها تغذیه می­کنند، است. از میان دشمنان طبیعی مختلف کنه­ هاي خانوادهPhytoseiidae به علت داشتن کارایی شکارگري بالا و پراکنش جهانی، جزو مهمترین عوامل کنترل بیولوژیک کنه­ هاي نباتی می­باشند. جنس ماده با طول 357 تا 367 میکرومتر، عرض در پهن­ ترین قسمت، 204-235 میکرومتر است، صفحه پشتی دارای 18 جفت مو است، صفحه شکمی – مخرجی ذوزنقه­ اي با انتهایی برآمده و داراي چهار جفت موي پیش مخرجی وجود دارد. کنه­ی شکارگر Typhlodromus bagdasarjani به طور طبیعی در اکوسیستم ایران وجود دارند، اثرات استفاده از سموم کنه­کش بسیار حائز اهمیت است و این سموم که از بین برنده­ ی کنه ­های عنکبوتی تارتن است بروی کنه­ ی T.bagdasarjani  تاثیراتی می­گذارد که هنوز مشخص نیست.

انتشار

ترکیه، آذربایجان، لبنان، ترکمنستان گزارش شد.در ایران نیز از آذربایجان شرقی،خراسان و گیلان  گزارش شده است. کنـه ي شـکارگرT. bagdasarjani پـراکنش وسیعی در استان آذربایجـان شـرقی بـه ویـژه روي انواع درختان میوه ي دانه دار، هسته دار، گردو و مو دارد و از کنه هاي گیاه خوار به ویژه کنه هاي تارتن و اریوفیده، برخی حشرات کوچک و نیـز گـرده ي گیاهی تغذیه مینماید.

میانگین طول دوره­ي تخم تا کنه­ي کامل براي افراد ماده، از 69/11 تا 49/21 روز و براي افراد نر از 70/11 تا 07/20 روز متغیر بود. کمترین میانگین طول این دوره براي افراد نر و ماده با تغذیه از گرده­هاي گردو، بادام و سیب، و بیشترین آن در صورت تغذیه از گرده ي گلابی به­دست آمد. میانگین طول عمر افراد ماده بین تیمارها از 45/17 روز تا 26/31 روز و براي نرها از 23/18 روز تا 44/31 روز در تغییر بود. بیشترین میانگین طول عمر افراد ماده با تغذیه از گرده­هاي زردآلو و بادام و در نرها با تغذیه از گرده­هاي زردآلو و گردو و کمترین آن در هر دو جنس با تغذیه از گرده­ي گلابی مشاهده شد. هم­چنین، بیشترین میانگین تعداد تخم روزانه به ازاي هر ماده (73/0 تخم) و تعداد کل تخم (60/9 تخم) به ترتیب موقع تغذیه­ي این شکارگر از گرده­هاي سیب و گردو مشاهده گردید. کمترین مقادیر این میانگین­ها با تغذیه از گرده­ي گلابی به­دست آمد. نتایج نشان داد که کنه­ي T. bagdasarjaniبا تغذیه از رژیم هاي غذایی فوق الذکر قادر به نشو و نما و تخمریزي بوده و گردههاي مورد استفاده میتوانند غذاي جایگزین براي این کنه باشند. گرده­هاي درختان بادام و گردو براي کنه­ي T.bagdasarjani مناسبترین رژیم غذایی بودند. گرده­ي گلابی کمترین مطلوبیت و ارزش غذایی را براي این کنه ي شکارگر داشت.

نحوه پرورش و تکثیر

پرورش این کنه، بر اساس روش مک مورتی و همکاران روي یک صفحه ي پلاستیکی سیاه رنگ به ابعـاد 12×8 و ضـخامت 1/0 سـانتیمتـر داخل یک ظرف پلاستیکی محتوی آب، بـه قطـر دهانـه­ي 20 و عمـق 6 سـانتیمتـر انجـام یافـت . کنه­ي تارتن دولکه ­اي به عنوان طعمـه بـه همـراه مخلوطی از دانه­ هاي گرده ي مورد استفاده در این تحقیـق به عنـوان غذا، هر سـه روز یـکبار به وسیله ­ي یک قلم­ موي ظریف روي این بستر پرورش ریخته شد و افراد کامل شکارگر به کمک قلم ­موي ظریف مرطوب از کلنی اولیـه ­ی مورد پرورش آن روی ایـن بستر انتقال یافتند.