بیماری سرطان طوقه و ریشه و مبارزه با آن

بیماری سرطان طوقه و ریشه ، این بیماری به گیاهان علفی و چوبی بیش از 93 تیره گیاهان از جمله گونه های جنس Malus و  pyryus حمله میکند. بیماری سرطان طوقه و ریشه که گال طوقه و ریشه هم نامیده می شود در خزانه ها، نهالستان ها  باغهای میوه سراسر جهان شایع است. در بعضی از خزانه ها درختان سیب و گلابی کرج، قزوین و آذربایجان کم و بیش گزارش شده است.

نشانه ها بیماری

بارزترین نشانه این بیماری تشکیل گال روی یقه و گاهی تنه نهالها و درختان است. گالها براثر ازدیاد و بزرگ شدن بیش از حد سلولها به وجود می آیند واز نظر تشریحی، برجستگی ها تقریبا کروی هستند که از بافتهای نامنظم آوندی و پارانشیمی تشکیل شده اند. تشخیص گال ها نیاز به تجربه دارد، آن ها بسیار شبیه پینه هایی هستند که روی پایه های ازدیادی بذری و هم گروهی در محل خروج ریشه های فرعی ایجاد می شوند.

عامل بیماری

عامل بیماری سرطان طوقه و ریشه در درختان سیب و گلابی Agrobacterium tumefaciens نام دارد که به تیزه Rhizobiaceae تعلق دارد. این باکتری میله ای، هوازی، گرم منفی است و 1 تا 6 تاژک در پیرامون خود دارد. خاصیت گال زایی این بکاری به دلیل وجود قطعه اضافی کروموزومی درژنوم آن است.

چرخه بیماری و اپیدمیولوژی

این باکتری در خاک و بافتهای پیرامن گالهای فعال زمستان گذرانی میکند. باکتری از راه زخم وارد میزبان می شود. پس از ورود باکتری، باعث تراریخته شدن گیاه می شود. دی ان ای باکتری باعث تولید بیش از اندازه هورمون اپاین می شود. این هورمون باعث تحریک، تقسیم و بزرگی یاخته ها می شود و درنتیجه گال تشکیل می گردد.

مبارزه

• درختان و نهالهای مبتلا به بیماری ر ا نمیتوان معالجه کرد یا بیماری آن ها را تخفیف داد.لذا باید اقدامات لازم برای جلوگیری از بیماری انجام شود.
• حذف و انهدام پایه ها و نهالهای آلوده و نشانه دار بلافاصله بعد از کندن آنها از خزانه و موجب زخم می شود. از زمین هایی که 4 یا 5 سال زیر کشت گیاهان مبتلا به گال بودند خودداری کنید.
• فرو بردن ریشه ها وطوقه پایه ها و نهالهای سیب و گلابی قبل از کاشت در محلول هیدروکلرو اکسی تتراسایکلین به شرطی که از غلظت مناسب استفاده شود تا موجب سوختگی گیاه نشود، نتایج خوبی در کنترل بیماری دارد