شناسایی بیماری ترشیدگی میوه انجیر و مبارزه با آن

ترشیدگی میوه انجير در ایران نعیم و اخیانی (۱۳۶۲) نخستین بار شیوع این بیماری را در باغهای انجیر کاشان گزارش کردند. ترشیدگی میوه انجیر که «تخمیر گوشت میوه انجیر» هم نامیده می شود، در بیشتر مناطق انجیر کاری ایران از جمله یزد و استهبان و دیگر کشورهای میوه خیز جهان شیوع دارد و در انواع انجیر دیده میشود.

نشانه های بیماری

نشانه های این بیماری هنگام رسیدن میوه و باز شدن منفذ آن ظاهر می شوند. در این هنگام ابتدا گوشت (پالپ) داخل میوه به رنگ صورتی در می آید، پس از آن لهیده می شود و سپس ممکن است شیرابه غليظی به رنگ صورتی یا زرد از منفذ میوه به خارج جریان پیدا می کند. در این مرحله حبابهای گاز در گوشت داخلی و لهیده انجیر تشکیل می شوند و بوی تخمير الكلى و ترشیدگی از میوه پوسیده به مشام می رسد. در مراحل آخر، لایه ای کف مانند محتوی سلولهای مخمری عامل بیماری در سطح گوشت لهیده میوه تشکیل می شود. تعداد زیادی از این میوه های پوسیده و لهیده از سرشاخه ها جدا شده، به زمین می ریزند و بعضی از آنها هم چروکیده و خشکیده، روی سرشاخه ها باقی می مانند.

عامل بیماری

بیمارگر ترشیدگی میوه انجير نوعی قارچ مخمری از تیره Saccharomycodaceae، راسته Saccharomycetales با نام علمی Hanseniaspora vineae است. اندام رویشی قارچهای این تیره به صورت سلولهای مخمری لیمویی شکل است. سلولهای مخمری معمولا به حالت دو قطبی جوانه می زنند و در بعضی از گونه ها ریسه های دروغی هم تشکیل می شوند.

حشرات ناقل بیمارگر

مطالعات انجام شده به وسیله نعیم و اخیانی (۱۳۶۲) و نیز در کشورهای خارج نشان می دهند که مگس سرکه (.Drosophila sp) و سوسک کارپو فيلوس (.Carpophilus sp) نقش عمده در انتشار سلولهای مخمری عامل بیماری از میوه ای به میوه دیگر دارند. این حشرات به سوی میوه های پوسیده و تخمیر شده جلب می شوند و به علت جثه کوچکی که دارند از منفذ میوه ها به داخل آنها وارد شده، گوشت داخل میوه ها را آلوده می سازند. مبارزه با مگس سرکه و سوسک کارپوفیلوس و کاهش جمعیت آنها به ویژه هنگام رسیدن میوه های انجیر در مهار بیماری ترشیدگی میوه انجیر مؤثرند، ولی کنترل حشرات ناقل عامل بیماری عملا مقدور نیست.