ریزش آلترناریایی میوه های مرکبات (پوسیدگی ناف سیاه مرکبات)

محمد رضا زرهون
26 تیر, 1398
بدون دیدگاه
3 دقیقه زمان مطالعه

قارچ Alternaria alternata

یکی از عوامل بیماریزای مهم مرکبات در جهان می باشد. بیماری لکه قهوه ای (Brown spot) به ویژه روی برگ و میوه نارنگی پیچ و تانجلو و بیماری پوسیدگی سیاه (Black rot) مخصوصا در میوه پرتقال تامسون ناول از جمله بیماریهایی بوده که به وسیله قارچ آلترناریا ایجاد شده است و در سالهای اخیر گسترش یافته و موجب بروز خسارت زیادی در مرکبات شمال ایران گردیده است. بیماری آلترناریا هر ساله با گرم شدن هوا و اولین بارندگی بیش از پنج میلیمتر در تابستان در ارقام پرتقال ناول (ناف دار) مرکبات از جمله پرتقال تامسون ناول و نارنگی رقم پیچ مشاهده می شود.

مرکبات

بیماری ناف سیاه مرکبات 

ناف سیاه آلترناریایی مرکبات

عامل بیماری لکه قهوه ای نارنگی (Brown spot )

و پوسیدگی سیاه ناف میوه پرتقال تامسون (Black rot ) در ابتدا به گونه A.citri نسبت داده شده بود. در ایران نیز به ترتیب در سال های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۱ بیماری های لکه قهوه ای نارنگی و پوسیدگی تامسون ناول با عامل A. citri گزارش گردیده است. با تحقیقات بیشتر مشخص گردید با توجه به اندازه هاگ ایندو گونه ( ۱۲-۴ * ۴۵-۸ میکرومتر) و شباهت سایر خصوصیات مورفولوژیک و مولکولی (نقوش الکتروفورزی پروتئین) آن ها هر دو عامل در گونه A. alternata قرار داده شدند.

عامل بیماری

عامل این بیماری قارچ آلترناریا بوده که به بیماری پوسیدگی سیاه ناف مرکبات بیشتر مشهور است، زرد شدن ناف و در مراحل بعدی سیاه شدن لایه آلبیدو و ریزش غیر طبیعی میوه های ارقام حساس در اوایل تابستان که با ریزش طبیعی و فیزیولوژیک متفاوت می باشد از علائم این بیماری می باشند. بیماری به صورت لکه های قهوه ای بافت مرده ( نکروتیک) روی برگ، میوه و سرشاخه های جوان برخی از ارقام مرکبات دیده می شود. این لکه ها معمولاً در اواسط بهار روی برگ ها ظاهر شده، به سمت رگبرگ پیشروی می کنند. این لکه ها حاشیه ای زرد رنگ دارند که دراثر سم عامل بیماری زا بوجود آمده و به سرعت بافت گیاه را از بین می برد.\

بیماری غالباً سبب ریزش زودهنگام میوه های جوان شده و یا در سطح پوست آنها برجستگی های کوچکی به رنگ قهوه ای یا قهوه ای تیره ایجاد می کند. سطح لکه های روی پوست میوه به سهولت جدا شده و می ریزد و در نتیجه حالت آبله ای به پوست میوه داده و چنین میوه هایی ارزش بازار پسندی خود را از دست می دهند. قارچ عامل بیماری بیشتر به سرشاخه های ترد و جوان حمله کرده و برگ های مسن دربرابر بیماری مقاوم هستند.

عامل بیماری، نحوه انتشار

قارچ Alternaria alternata عامل این بیماری است. این قارچ هوازی بوده و روی زخم های قدیمی شاخه و برگ زمستان گذرانی می کند. با مساعد شدن شرایط، اسپورهای قارچ پس از خروج بوسیله باد یا باران روی اندام های جوان و حساس گیاه می نشینند. بارش باران یا تغییرات شدید رطوبت هوا شرایط را برای انتشار بیماری مساعد می کند.

روش کنترل و مبارزه با بیماری

1 – برای کنترل این بیماری بایستی در زمان برنامه ریزی برای احداث باغ نسبت به غرس ارقام مقاوم اقدام نمود.

2 – هرس به موقع و حذف بقایای آلوده گیاهی

3 – دوری از آبیاری زیاد و کود دهی کودهای ازته

4- درختان آلوده را با سموم مناسب محلول پاشی کنند(استفاده از کودهای پتاسیمی مانند فسفید پتاسیم و یا نیترات پتاسیم)  و محلولپاشی درختان آلوده با قارچکش های حفاظتی مانند رورال تی اس و یا مانکوزب

5- سمپاشی را عصر و هنگام خنکی هوا از پایین درخت به سمت تاج انجام دهند تا امکان تماس با نافمیوه هم فراهم شود.سمپاشی در هوای بدون باد انجام شود و 24 ساعت بعد سمپاشی باران نداشته باشیم.