معرفی تیره بید ( salicaceae )

محمد رضا زرهون
22 مرداد, 1396
بدون دیدگاه
3 دقیقه زمان مطالعه

معرفی تیره بید ( salicaceae )

گیاهانی درختی ، درخته ای ، دو پایه ، برگ ها ساده ، متناوب ، تخم مرغی یا سرنیزه ای ، گل ها به صورت تک جنس ، برهنه و مجتمع ، در سنبله های ایستاده و یا آویخته ( شاتون ) می باشند ، شاتون ها اغلب قبل از ظهور برگ ها پایدار شده و گل ها در برگه های کرک مانند قرار دارند ، گل های نر دارای دو پرچم در جنس بید و یا چند پرچم در جنس تبریزی بوده و گل های ماده دارای تخمدان فوقانی و میوه از نوع کپسول است . جنس های مهم این تیره عبارتند از :

بید سفید salix  ، تبریزی populus

 

  •  بید سفید Salix alba L نام انگلیسی : white willow

درختی به ارتفاع 25 الی 30 متر با شاخه های باریک ، بلند و نرم ، برگ ها بیضی کشیده و یا واژنیزه ای ، در در هر دو سطح دارای تارهای براق ، گوشوارک دار است ، به این گیاه در اصطلاح محلی فِک یا فیک می گویند ، پوست درخت بید حاوی ماده ای به نام سالیسین است که ضد درد های عصبی و ضد روماتیسم است .

اسم جنس سالیکس این گیاه مربوط به زیستگاه مربوط این گیاه است

  •  بید سرخ ( بید ارغوانی ) S.elbursensis boiss که نام انگلیسی آن : purple willow است 

درختچه ای به ارتقاع 5 متر ، شاخه های بلند و گسترده و قابل انعطاف  که در فصل پاییز به رنگ سرخ ارغوانی در می آید ، برگ های مستطیلی ، سبز تیره به طول تا 3 سانتی متر ، شاتون ها قبل  از ظهور برگ ها در اوایل و اواسط بهار پدیدار می گردند ، در گل فروشی ه از شاخه های قرمز آن جهت تزئین دسته گل استفاده می شود

  • بید مشک ( بید مصری ) S. aegyptiaca L که نام انگلیسی آن : Egyptian Willow است 

درختچه ای بزرگ به ارتفاع تا 10 متر ، برگ ها به طول تا 12 و عرص 5 سانتی متر ، در سطح تحتانی کمی کرک دار ، شاتون نر در ابتدای ظهور براق و ابریشمین ،یعد از شکوفایی بساک زرد رنگ و بسیار معطر می شود . از شاتون نر در تهیه عرق بیدمشک استفاده می شود . ای گیاه توسط شاگرد لینه از مصر به سوئد برده شد.

  • بید مجنون S.babylonica L با نام انگلیسی babylon Weeping Willow است

درختی به ارتفاع 15 متر است با شاخه هایی نازک و اویزان ، برگ ها نیزه ای ، به طول تا 10 متر سانتی متر ، نوک  تیز ، در حاشیه دارای دندانه های اره ای ، در سطح زیرین سبز – خاکستری ،شاتون ها به همراه برگ هاه و در فصل بهار ظاهر می شوند ، شاتون نر به طول تا 5 سانتی متر ، شاتون ماده به طول 2.5 سانتی متر است

  •  واریته ی  S.B.Var.Pekinenis ، از بید مجنون با شاخ و برگ های پیچ و تاب خورده ، از شاخه های جالب توجه آن در گل آرایی استفاده می گردد . 
  • سپیدار Populus alba L با نام انگلیسی White poplar

درختی به ارتفاع 30 متر با تاج باز ، برگ های متناوب ، پنجه ای شکل ، و در سطح فوقانی سبز تیره است ، در سطح زیرین دارای کرک های سفید انبوه نمدی شکل است ، به طوری که با رنگ نقره ای خود توجه انسان را جلب می کند ، شاتون های نر اویخته و قرمز رنگ است و در اول فصل بهار و قبل از ظهور برگ ها ظاهر می شود.

  • سفید پلت P.caspica  Bornm 

درختی به ارتفاع 25 تر ، از نظر شکلی شبیه به سپیدار است ، بومی جنگل های شمال ایران می باشد ، نام گونه آن یعنی Caspica به معنی دریای خزر است

  • شالک یا تبریزی P.nigra L با نام انگلیسی Black poplar 

درختی سریع الرشد است به ارتفاع 35 متر ، با تنه تیره ، برگ ها سبز براق و تیره به طول تا 10 سانتی متر ، لوزی شکل با نوک کشیده تیز ، برگ ها در زمان ظهور به رنگ برنزی و در فصل به رنگ زرد در می آیند ، شاتون های نر قرمز و شاتون های ماده سبز رنگ ، هر دو به طول 5 سانتی متر هستند ، در اوایل و اواسط بهار ظاهر می شود ، میوه کپسول است که با شکوفایی خود بذرهای کرک دار شبیه به پنبه را رها می کند ، گیاه رطوبت دوست است و این فضاها به سرعت رشد می کند ، دارای چوب سبکی است که از ان برای صنعت کبریت سازی و جعبه سازی استفاده می شود ، جوانه های چسبنده این گیاه با دارا بودن سالیسی و پوپولین ، خاصیت دارویی دارد و به عنوان ضد عفونی کننده علیه ترشحات مجازی تنفسی و کاهش اوره خون به کار می رود.

  • پَده P.Euphratica olivier با نام انگلیسی Willows 

درختی به ارتفاع 15 متر ، برگ ها دارای اشکال بسیار متنوع ، در شاخه های جوان نیزه ای تا لوزی کشیده و در شاخه های مسن تخم مرغی پهن ، بیضی تا نیم دایره است ، پده در اطراف رود کارون در خوزستان رشد می کند

نام گونه Euphratica به معنی فرات است 🙂