بررسی یک موضوع: آیا هیومیک اسید در محلول پاشی هم برای گیاه مفید هست ؟

محمد رضا زرهون
24 دی, 1400
بدون دیدگاه
3 دقیقه زمان مطالعه

مواد هیومیک (هیومیک اسید (HS)، اسیدهای فولویک و هیومیک) به طور گسترده به عنوان کود یا محرک رشد گیاه استفاده می شوند، اگرچه مکانیسم اثر آنها هنوز تا حدی ناشناخته باقی مانده است.

مقدمه

مواد هیومیک را می توان مستقیماً روی خاک یا به صورت محلول پاشی استفاده کرد. علیرغم اینکه هر دو نوع کاربرد معمولاً در فعالیت‌های کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند،

بیشتر مطالعات در مورد اثرات مطلوب این محصول در زمان استفاده به صورت آبیاری در ناحیه ریشه هست و کمتر به موضوع مهم محلول پاشی هیومیک اسید توجه شده است

در این نوشته به بررسی این موضوع می پردازیم. در مقاله ای که در سال 2020 توسط Hita و همکاران در FRONTIERS منتشر شد اطلاعات جالبی را در مورد تاثیر اسیدهیومیک در زمان محلول پاشی مشخص کرد

به طور کلی و در عالم طبیعت هیچ گاه اسید هیومیک نمیتواند با سطح برگ ها تماس داشته باشد و از این رو می تواند توسط گیاهان به عنوان یک تهاجم خارجی شناخته شود. در چنین مواردی، گیاهان معمولاً مسیرهای سیگنالینگ SA و JA/JA-Ile را به عنوان یک پاسخ تدافعی و تطبیقی فعال می‌کنند.

بنابراین باید قبول داشته باشیم که اسید هیومیک در روش محلول پاشی ممکن است این مسیرهای سیگنالینگ را فعال کند. در این چارچوب، نتایج به دست آمده در مورد غلظت ریشه و اندام هوایی SA و JA/JA-Ile بسیار مرتبط و آشکار کننده این موضوع است.

نتایج ما این فرضیه را تأیید می کند زیرا اسید هیومیک به کار رفته روی برگ ها به وضوح بر غلظت ریشه و اندام هوایی JA و JA-Ile که شکل فعال هورمون است تأثیر می گذارد.

این نتایج نشان می دهد که محلول پاشی اسید هیومیک ممکن است باعث آسیب در سطح برگ شود. تجزیه و تحلیل برگهای تیمار شده با SEM (میکروسکوپهای اسکنینگ الکترونی) و TEM (میکروسکوپ الکترونی عبوری) برخی تغییرات تشریحی مرتبط با کاربرد این ماده را نشان دمی دهد.

تاثیر اسید هیومیک بروی کرک ها و نشاسته کلروپلاست

از طرف دیگر، اسید هیومیک تراکم تریکوم (کرک های گیاهی) را کاهش داد. یک یافته جالب دیگر کاهش تجمع نشاسته مزوفیل برگ در کلروپلاست پس از محلول پاشی HA بود.

این اثر غیرمنتظره بود زیرا کاربرد HA در ریشه گیاه با افزایش تجمع نشاسته کلروپلاست همراه است. این اثر ممکن است به طور بالقوه به حرکت کربوهیدرات ها مرتبط با فعالیت متابولیک بالاتر و تنظیم شده توسط فعالیت سیتوکینین مرتبط باشد. با این حال،هنوز به طور دقیق این موضوع مشخص نشده است.

بررسی یک موضوع: آیا هیومیک اسید در محلول پاشی هم برای گیاه مفید هست ؟

اسکن میکروگراف الکترونی از سطوح برگ خیار 7 روز پس از محلول پاشی ، تیمار محلول‌پاشی با اسید هیومیک همچنین باعث کاهش اندازه دانه‌های نشاسته موجود در کلروپلاست‌ها در مقایسه با برگ‌های تیمار نشده گیاهان شاهد شد (شکل b مربوط به شاهد هست).

در نهایت

در تحقیقات Hita و همکاران مشخض شده است که  اثرات اسید هیومیک با محلول پاشی روی مسیرهای سیگنالینگ JA با القای مقاومت گیاهان تیمار شده در برابر حملات احتمالی بیماری‌زا سازگار است.

نتایج به‌دست‌آمده با این فرضیه سازگار است که اثر مفید محلول‌پاشی یا آبیاری اسید هیومیک بر رشد گیاه ممکن است ناشی از رویدادهای مولکولی و بیوشیمیایی ناشی از یک تنش ملایم گذرا مرتبط با کاربرد این ماده باشد. اگرچه مکانیسم‌ها این پاسخ ها بسته به نوع کاربرد متفاوت است.

در حالی که کاربرد به روش آبیاری اسید هیومیک باعث افزایش فعالیت غشای پلاسمایی H+ATPase، غلظت مواد مغذی اندام هوایی و غلظت ABA در ریشه می‌شود. در حالی که در روش محلول پاشی چنین اتفاقاتی نیافتاد. با این حال، هر دو روش استفاده چه آبیاری و چه محلول پاشی باعث افزایش سیتوکینین های IAA، JA و JA-Ile شدند. از این نظر، مطالعات بیشتری برای آشکار شدن نقش JA در مکانیسم های عمل اسید هیومیک مورد نیاز است.

منبع:

https://doi.org/10.3389/fpls.2020.00493