شناسایی و کنترل بیماری قارچی ریشه صورتی (سرخ) پیاز

Phoma terrestris  عامل قارچی ریشه صورتی (سرخ) پیاز (Onion Pink root) است

این قارچ بصورت مستقیم، بدون نیاز به زخم یا بریدگی به درون ریشه‌های پیاز نفوذ می‌کند. در سراسر جهان در خاک یافت می شود و تا عمق ۴۵ سانتی متری خاک نفوذ می کند. همچنین می‌تواند سال‌ها در یک مزرعه حتی در غیاب میزبان و با تغذیه از بقایای گیاه زنده بماند.

از علائم بیماری تشکیل زودهنگام پیاز که منجر به تشکیل پیازهای کوچک می‌گردد و شکل بازار پسندی ندارد. برگ اولیه از راس، زرد رنگ شده که به سمت پائین ادامه می‌یابد و نهایتاً به رنگ بنفش در می‌آیند و گیاه آلوده مرتب ریشه‌زایی می نماید و ریشه ها صورتی و بعد از مدتی قرمز و قهوه ای می‌گردند

همچنین گیاه حالت کمبود عناصر غذایی نظیر زرد شدن برگها و در نهایت تغییر رنگ به بنفش را از خود نشان می‌دهد.

چرخه زندگی و استراتژی های آلودگی

منبع اصلی آلودگی توسط P. koolunga ، P. macdonaldii و P. medicaginis var. pinodella باقی مانده های گیاه آلوده در زمین محسوب می شود. در حالی که در P. medicaginis var. pinodella ، کلامیدوسپورها ، میسلیای خفته و اسکلروتیا که به مدت 12 ماه در خاک زنده می مانند نقش مهمی در بقای پاتوژن دارد. در P. koolunga شبه اسکلروت در خاک باعث بقای پاتوژن می شود.میزبانهای جایگزین فرصتی برای بقا در دوره هایی که میزبان اولیه غیرقابل دسترسی است ایجاد میکند.

مهمترین منبع آلودگی بعدی پیکنیدیا است که دارای ساختارهای بازتولید غیرجنسی به شکل گرد یا فلاسکی است و دارای یک یا چند دهانه است.

کنترل شیمیایی ریشه سرخی پیاز

مدیریت بیماری های ناشی از Phoma بیشتر متکی به استفاده از قارچ کش است و بنزیمیدازول ها برای کنترل بیماری های Phoma بسیار توصیه می شوند. رشد و جوانه زنی کندیایی P. exigua با استفاده از تیوفانات متیل کاملاً مهار می شود. قارچ کش سیستمیک بنیمیدیدازول تیابندازول در برابر P. koolunga و P. exigua var foveata موثر است. سه قارچ کش تیابندازول ، ایمازالیل و پروکلوراز در برابر P. exigua var foveata آزمایش شدند. با هدف کنترل گانگرن سیب زمینی با عامل Phoma که ایمازالیل در آزمایشات بهترین نتیجه را در کنترل گانگرن داشت. ایمازالیل یک قارچ کش سیستمیک است که بیوسنتز ارگوسترول را مهار می کند (Deb et al, 2020).

علاوه بر این ، مشخص شد که قارچ کش اروماتیک کلروتالونیل و قارچ کش دیتیوکاربامات مانکوزب در برابر P. complanata موثر است . این قارچ کش ها مانع از جوانه زنی قارچ P. complanata می شوند. بعلاوه ، اگر در مراحل اولیه رشد گیاه استفاده شود ، کلروتالونیل و مانکوزب نیز در برابر P. cucurbitacearum موثر هستند. کلروتالونیل یک قارچ کش محافظ است که با غیرفعال سازی گلوتاتیون ، متابولیسم سلولی قارچ را مختل می کند (Deb et al, 2020).

کنترل غیر شیمیایی

به تازگی ، اثر سویه Bacillus subtilis ALBA01 به عنوان یک عامل کنترل بیولوژیکی در برابر P. terrestris تحت شرایط گلخانه ای و مزرعه ای مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های این مطالعه به وضوح حفاظت زیستی قابل توجهی را که توسط Bacillus subtilis ALBA01 علیه P. terrestris نشان داد. گیاهان آلوده به P. terrestris که با این باکتری تلقیح شدند ، رشد نرمال خود را ادامه داده و به ویژه فعالیت فتوسنتزی بیشتری داشتند (Deb et al, 2020).

کنترل بیماری

• رعایت تناوب زراعی به خصوص با گندم و جو
• حدالامکان از کشت مکرر پیاز و گیاهان هم خانواده شامل تره، سیر و غیره در مزرعه پرهیز گردد.
• پرهیز از کشت پیاز در مزارعی که قبل از آن به کشت یونجه اختصاص داده شده است.
• پرهیز از کشت غده‌های مادر آلوده جهت تولید بذر در مزارع سالم
• ضدعفونی کردن خاک و ریشه

پیشگیری از تنش آبی در کنترل بیماری ریشه صورتی

برای جلوگیری از بیماری قارچی ریشه صورتی (سرخ) پیاز ، رعایت بهداشت مزرعه از قبیل عدم انتقال آب، خاک و ادوات کشاورزی آلوده به بیماری، الزامی است همچنین بقایای پیاز بعد از برداشت باید منهدم گردد.

تسطیح کامل زمین در زمان کاشت به صورتی که زمین به طور یکنواخت آبیاری شود.

حفظ دائم رطوبت کافی بسته به شرایط خاک، تاثیر به سزایی در کاهش بیماری دارد.

منبع :

• Deb, D, Khan, A, Dey, N. Phoma diseases: Epidemiology and control. Plant Pathol. 2020; 69: 1203– 1217. https://doi.org/10.1111/ppa.13221
• بیماری ریشه سرخی (صورتی) پیاز Onion pink root – وبسایت زرین دان جنوب